Jeżeli czytasz ten tekst w drodze do pracy, w pociągu pełnym innych dojeżdżających pasażerów, możesz uznać się za szczęśliwca. Albo udało ci się znaleźć miejsce siedzące, albo masz wokół siebie wystarczająco dużo miejsca, żeby otworzyć gazetę lub spojrzeć na smartfon. Oczywiście to szczęście może też być rzeczą względną. Jeśli jesteś w Londynie, istnieje pięćdziesięcioprocentowa szansa, że podróż zajmie ci przynajmniej 45 minut - możesz też należeć do 20 procent pasażerów, którzy według danych brytyjskiego Narodowego Biura Statystycznego spędzają ponad godzinę na codziennych dojazdach do pracy.

Sytuacja wygląda podobnie w całej Europie. Osoby pracujące w wielkich miastach muszą mierzyć się  z długimi, stresującymi dojazdami, wysokimi cenami mieszkań, zanieczyszczeniem oraz trudnościami związanymi z doborem szkoły. Tymczasem w wielu rejonach wiejskich, władze zmagają się z kurczeniem się społeczności spowodowanym wyjazdami młodych osób poszukujących kariery w większych miastach. W rezultacie wytwarza się zjawisko spirali, polegające na obniżaniu jakości usług i infrastruktury na obszarach wiejskich, co z kolei pogarsza problemy związane ze wspieraniem starzejącej się populacji.

Niebezpieczeństwo polega na tym, że wielkie miasta będą prosperować kosztem społeczności wiejskich. Jest to scenariusz, który pod względem politycznym jest do zaakceptowania tylko dla bardzo nielicznych rządów i wyborców. Jednakże aktualny klimat ekonomiczny nie przyczynia się do zwiększenia inwestycji w ogólnodostępną edukację, ochronę zdrowia i transport. Dlatego też coraz częściej władze w różnych zakątkach globu postrzegają rozbudowę infrastruktury bardzo szybkiej sieci szerokopasmowej jako najwydajniejsze i najbardziej opłacalne rozwiązanie, pozwalające na zapewnienie usług, które ponownie ożywią obszary wiejskie. Kilka tysięcy osób będzie dyskutować na ten temat podczas Dni Otwartych - Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast, który ma miejsce  w Brukseli, od 10 do 13 października. Podczas omawiania inwestycji w przyszłość Europy ważnym tematem będzie Europejska Agenda Cyfrowa.

Rządowy pakiet stymulujący

W dyskusjach poruszona zostanie kwestia planów Komisji Europejskiej zakładających przeznaczenie w nowym budżecie Unii na lata 2014-2020 ponad 9 miliardów EURO na rozwój sieci szerokopasmowych. Dzięki sieciom światłowodowym doprowadzonym do budynków, firmy i pracownicy zdalni mogą pracować z klientami z całego świata równie wydajnie, jak gdyby znajdowali się w biurze w wielkim mieście.
Ponadto, bardzo szybkie sieci typu „światłowód do domu” (FTTH) pozwalają na udostępnienie całej gamy usług publicznych i kulturalnych - filmów, wydarzeń sportowych, edukacji, służby zdrowia czy dostępu wideo do sieci społecznościowych - na obszarach wiejskich.
Rzeczywiście, politycy rozumieją, że dostęp do bardzo szybkiej sieci szerokopasmowej jest równie ważny dla rozwoju gospodarki jak drogi, elektryczność czy woda. W Europie, Wielka Brytania, Włochy, Francja i Portugalia należą do krajów, które wspomagają  i finansują budowę bardzo szybkiej infrastruktury szerokopasmowej na swoim terytorium. Gminy  i firmy energetyczne w Szwecji, Danii, Norwegii, w Niemczech oraz innych krajach rozpoczęły już własne inicjatywy, mające na celu zapewnienie dostępu do sieci światłowodowych użytkownikom końcowym i firmom na wsi.

Nowe modele biznesowe

Chociaż szybka sieć szerokopasmowa przynosi korzyści wszystkim grupom społecznym, jej zalety są największe w przypadku terenów wiejskich. Badania przeprowadzone przez FTTH Council Europe bardzo wyraźnie tego dowodzą. Pomimo to operatorzy ciągle konkurują ze sobą i budują równolegle sieci szerokopasmowe w gęsto zaludnionych miastach, które dysponują już dostępem do szerokiego pasma i sieci usług kulturalnych. Tymczasem mieszkańcy miasteczek i miejscowości na terenach wiejskich często stają przed wyborem pomiędzy niskiej jakości siecią miedzianą a siecią mobilną. Dlatego każdy dostawca usług FTTH dla obszarów wiejskich może liczyć na dużą szybkość przyswajania per capita oraz błyskawiczną sprzedaż usług, takich jak telewizja, filmy HD czy usługi medyczne i lokalne - zwłaszcza jeśli jest to firma przygotowana na przyjęcie alternatywnych modeli biznesowych. W Norwegii, regionalny dostawca energii, firma Lyse, założyła w 2002 roku Altibox, firmę-córkę zajmującą się podłączaniem światłowodów do domów, włączając w to grupy 300 lub 400 gospodarstw na obszarach wiejskich. Altibox, który oferuje niskie koszty podłączenia, pozwalając klientom na kopanie własnych kanałów dla kabli, kontroluje dziś 13.4% norweskiego rynku szerokopasmowego przy stopie penetracji szacowanej na 70%. Kolejną zaletą obecności bardzo szybkiej sieci szerokopasmowej w ośrodkach wiejskich jest to, że umożliwia ona władzom ponowne przemyślenie kwestii dystrybucji usług publicznych. Na przykład konkretne rozwiązania zastosowane w Szwecji pokazują jak pacjenci mogą konsultować się zdalnie  z pielęgniarkami za pośrednictwem sieci FTTH, co ogranicza potrzebę kosztownych i czasochłonnych podróży do odległych szpitali.

Tworzenie zaawansowanych technologicznie miejsc pracy na wsi

Położone w północnej Szwecji miasteczko Hudiksvall stanowi ilustrację wymiernych korzyści gospodarczych i społecznych, jakie płyną z instalacji sieci FTTH na obszarach wiejskich. W obliczu kurczącej się populacji, gmina zdecydowała się w 2004 roku na doprowadzenie sieci FTTH, aby przyciągnąć pracodawców i zapewnić dostęp do usług. W rezultacie nastąpił wzrost liczby nowych firm wynoszący od 6 do 14 procent w skali roku, a także otwarcie nowego centrum badawczego prze z szwedzki instytut badań ACREO. We Francji, miasteczko Pau zakończyło konstrukcję sieci FTTH w 2005 roku, co wspomogło proces tworzenia ponad 800 nowych miejsc pracy oraz przyciągnęło Ecole Internationale des Sciences du Traitement de l’Information (EISTI), która wybudowała w miasteczku swój kampus.

W obu przypadkach władze lokalne podjęły inicjatywy wspomagające powstawanie sieci FTTH. Osoby zasiadające we władzach zdają sobie sprawę z tego, że nie mogą pozostawić kwestii budowy sieci FTTH na wsi w niewidzialnych rękach mechanizmów rynkowych, które sprzyjają inwestycjom  w bardzo szybkie sieci szerokopasmowe w wielkich miastach.
Jednak władze, które decydują się na zainwestowanie funduszy publicznych w infrastrukturę szerokopasmową muszą unikać prowizorycznych rozwiązań. Niektóre rządy planują wykorzystywać pasma bezprzewodowe zwolnione w procesie cyfryzacji telewizji, aby umożliwić dostęp do szerokiego pasma na wsi. Jednakże wybór sieci bezprzewodowej jako środka zwalczania wykluczenia cyfrowego wiąże się z ryzykiem ustawienia mieszkańców terenów wiejskich na gorszej pozycji. Przepustowość sieci bezprzewodowych jest z definicji ograniczona, co rysuje perspektywę przyszłych ograniczeń w prędkości dostarczania usług edukacyjnych, opieki medycznej i innych usług publicznych. Dodatkowo, pracownicy branży opartych na wiedzy prawdopodobnie będą mieli wątpliwości związane z przeprowadzką na tereny, w których dostępna jest jedynie bezprzewodowa sieć szerokopasmowa. Zarówno władze jak i firmy prywatne poszukują dziś sposobów rozszerzenia niezbędnej infrastruktury szybkiej sieci szerokopasmowej na obszar całych krajów. Jednak ich wybór jest prostszy niż mogłoby się to wydawać. Właściwie dobrane inwestycje w sieć szerokopasmową mogą zainicjować zmiany trybu życia mieszkańców miast, a także pobudzić gospodarkę obszarów wiejskich. Tylko technologia FTTH, oferująca niemal nieskończoną przepustowość, dopowiada na takie potrzeby.

Czy chcemy Europy prosperujących regionów czy Europy wielkich miast?

Wiele decyzji dotyczących dalszego rozwoju regionów w Europie podejmowanych jest teraz: nowy budżet Unii Europejskiej na lata 2014-2020 będzie planowany i negocjowany podczas zbliżających się Dni Otwartych i w ciągu kolejnych kilku miesięcy. Czytelne stanowisko wspierające przeznaczenie środków budżetowych dla obszarów wiejskich oraz wyraźne skupienie się na dostępie do sieci światłowodowej będzie impulsem, który umożliwi europejskim regionom wiejskim utrzymanie konkurencyjności i dalsze prosperowanie. Odbywające się w Brukseli Dni Otwarte to wydarzenie umożliwiające spotkanie się kilku tysięcy uczestników z krajów europejskich w celu omówienia wpływu Europejskiej Agendy Cyfrowej na obszary wiejskie. Rezultatem powinno być zdecydowane głosowanie na rzecz regionów i zastrzeżenie, że przepustowość 30 Mbps to za mało! Obszary wiejskie mają takie samo prawo do połączenia z siecią jak mieszkańcy miast, dzięki przyszłościowej technologii FTTH.